Takt Zamanı (Takt Time) Nedir?

İçerikler / Bilgi Merkezi / Takt Zamanı

Takt Zamanı (Takt Time) Nedir?

İçerikler / Bilgi Merkezi / Takt Zamanı

Takt Zamanı (Takt Time) Nedir?

Giriş

Takt zamanı (Takt Time), Almanca “takt” (ritm, tempo) kelimesinden gelir ve yalın üretimde müşteri talebine göre üretim hızını belirleyen kritik bir ölçümdür. Bir ürünün, müşteri talebini karşılamak için ne kadar sürede tamamlanması gerektiğini ifade eder.

Formülü: Takt Zamanı = Kullanılabilir Üretim Süresi / Müşteri Talebi (Birim)

Takt zamanı, üretim hattının ritmini müşteriyle senkronize eder. Ne fazla hızlı (stok birikimi) ne de yavaş (teslim gecikmesi) çalışır.

Takt Zamanının Temel Amacı

Takt zamanı, üretim sürecini müşteri talebiyle eşleştirerek akışın dengelenmesini sağlar. Bu sayede fazla üretim, bekleme süreleri ve stok maliyetleri azalır. Üretim, tam zamanında (Just in Time) ve dengeli (Heijunka) bir şekilde yürütülür.

Takt Zamanı Nasıl Hesaplanır?

Örnek: Bir vardiyada 480 dakika (8 saat) çalışılıyor, molalarla net 420 dakika üretim süresi var. Günlük müşteri talebi 210 adet.

Takt Zamanı = 420 dk / 210 adet = 2 dakika/adet

Yani her 2 dakikada bir ürün tamamlanmalı ki müşteri talebi tam olarak karşılanabilsin.

Takt Zamanı ile İlgili Temel Kavramlar

Döngü Süresi (Cycle Time): Bir ürünün üretim hattında tamamlanma süresi.
Lider Süresi (Lead Time): Siparişten teslimata kadar geçen toplam süre.
Kullanılabilir Süre: Vardiya süresi - planlı duruşlar (molalar, bakım, toplantı).

Takt Zamanı vs. Döngü Süresi

Durum	Anlamı	Sonuç
Döngü Süresi < Takt Zamanı	Üretim çok hızlı	Stok birikimi, fazla üretim
Döngü Süresi = Takt Zamanı	Mükemmel denge	Tam zamanında üretim
Döngü Süresi > Takt Zamanı	Üretim yavaş	Teslim gecikmesi, müşteri memnuniyetsizliği

Takt Zamanının Faydaları

Üretim Ritmi: Süreç müşteri talebiyle senkronize olur.
Stok Azaltma: Gereksiz envanter tutulmaz.
Verimlilik Artışı: Kaynaklar doğru zamanda kullanılır.
Darbeğaz Tespiti: Hangi istasyonun yavaş olduğu görülür.
Planlama Kolaylığı: Vardiya, personel ve kapasite planlaması netleşir.

Takt Zamanı ile İlgili Araçlar

Heijunka: Üretim hacmini ve çeşitliliğini dengeler.
Kanban: Takt zamanına göre malzeme akışını kontrol eder.
Değer Akış Haritalama (VSM): Takt zamanını süreçle karşılaştırmak için kullanılır.
Standart İş: Her operasyonda döngü süresini standartlaştırır.

Takt Zamanı ve Diğer Yalın Araçlarla İlişkisi

Takt zamanı, Heijunka ile üretim dengelemesini, Kanban ile çekme sistemini, Yalın Üretim’in genel akışını destekler. Müşteri odaklı üretim kültürünün temel ölçütüdür.

Takt Zamanı Uygulama Adımları

Müşteri talebini belirle (günlük/haftalık).
Kullanılabilir üretim süresini hesapla.
Takt zamanını hesapla ve görselleştir.
Döngü sürelerini ölç, karşılaştır.
Darbeğazları gider, dengeyi sağla.

Sonuç

Takt zamanı, yalın üretimin “nabzı”dır. Müşteri talebini üretim ritmine çevirerek işletmelerin ne çok hızlı ne de çok yavaş çalışmasını sağlar. Doğru uygulandığında, stoklar azalır, teslimatlar zamanında olur ve müşteri memnuniyeti maksimuma ulaşır. Takt zamanını bilmeyen bir işletme, yalın yolculuğunda yönünü kaybetmiş demektir.

Devlet desteklerinden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.